ĐƯỜNG LÀNG RỘNG MỞ

Tùy bút  
Ngày Tết, những người con xa xứ về với cội nguồn, ấm áp trong tình cảm, ngỡ ngàng trước sự đổi thay của quê hương
 Cơ sở hạ tầng được đầu tư nâng cấp, xây mới; nhiều nhà cao tầng với nhiều
kiểu cấu trúc mọc lên, đường làng  rộng mở kiên cố bằng bê tông, đêm đêm điện sáng làng quê... Những người năm ngoái về Tết, năm nay về lại đã cảm nhận nhiều điều đổi mới, huống chi mấy người lâu năm, nay mới có điều kiện về ăn Tết cùng người thân, bà con, bạn bè, được thắp nhang trên bàn thờ gia tiên, được viếng mộ liệt tổ liệt tông. Tất cả đều mới. Đừng nói gì những người con xa xứ nữa, những ai “một nắng hai sương” đội trời đạp đất, lo toan cuộc sống nơi mẹ sinh ra, nơi cha dạy bảo, lớn lên cùng nắng rát gió Lào, cùng mưa lũ “ông tha, bà chẵng tha” cũng tận mắt chứng kiến xóm, làng, xã, huyện, tỉnh đổi thay, phát triển theo thời gian.

duonglangrongmo

Còn nhớ, những năm đầu Quảng Ninh và Lệ Thủy hợp nhất thành huyện Lệ Ninh, làng xóm như mới gượng dậy sau chiến tranh. Những năm đầu huyện Quảng Ninh được tái lập về lại nơi “đò xưa bến cũ”, dẫu với khẩu hiệu hành động “Đoàn kết- đổi mới- tiến lên”, dẫu với 8 cốt vật chất “Đồng, đồi, điện, đường- xưởng, trường, trạm, chợ” nhưng người dân Quảng Ninh vẫn lắm gian nan, lận đận “lối đi, về”. Hồi đó, đếm chưa nhiều nhà cao cửa rộng, điện sáng lần lượt về làng. Được mấy nơi xây dựng trang trại chăn nuôi, trồng trọt? có mấy mùa đưa giống lúa năng suất, chất lượng vào gieo cấy? Cả huyện không có đường bê tông, ít xã có đường đất đủ rộng để ô tô về. Bởi rằng, nhiều nơi, đường làng ngõ xóm trâu đi lại hàng ngày làm cho con đường đất lún sâu thành rãnh “náng chân trâu”. Trời mưa xuống đi lại phải xắn quần, xách dép. Đi xe đạp, chí ít cũng mấy lần xuống xe kiếm que củi, que tre xoi xỉa bùn đất bám dính trong “gác đờ bu”, trong “gác đờ sên”. Nếu nêu tên các làng có đường đi như thế, chắc không kể nổi; mà có lẽ “điển hình” phải là các làng Da cốc, Phước Lương (thuộc thôn Thống Nhất ngày nay), Hữu Tân, Nguyệt Áng, Hàm Hòa, Trường Niên, Quyết Tiến, Trung Quán, Trúc Ly, Hiển Lộc, Tả Phan, Hiển Vinh, Trần Xá... Vậy mà, đến nay, sau mấy chục năm đất nước thực hiện công cuộc đổi mới của Đảng, 25 năm huyện Quảng Ninh “Đoàn kết- đổi mới- tiến lên” và sau hơn 3 năm các tầng lớp nhân dân chung sức xây dựng nông thôn mới, đâu còn bóng dáng đường làng chật hẹp, lấm lem bùn đất, ao tù nước đọng. Gam màu đã đổi sắc, làng xóm nào cũng cứng hóa đường giao thông nông thôn và giao thông nội đồng, làng xóm nào cũng bê tông hóa đường giao thông nông thôn và giữa các cánh đồng cũng đã có nhiều tuyến đường được làm bằng bê tông, thuận tiện dồn điền đổi thửa.

Ngày trước, cả làng chỉ đếm trên đầu ngón tay mấy chiếc xe đạp lộc cộc, cà tàng vá săm, quấn lốp; ngày nay xe đạp là phương tiện học sinh đi học và cho mấy bà, mấy ông đi lại trong làng. Còn xe máy, mấy nhà không có, nhiều gia đình có đến hai, ba chiếc đắt tiền. Đã có nhiều người thành đạt, lắm người “ăn ra làm được” mua sắm ô tô, xe xịn. Cuộc đời cơ cực trong các xóm làng đã được rủ bỏ, đến cuối năm 2014, số hộ nghèo theo chính sách giảm nghèo chiếm tỷ lệ 7,5%, số hộ nghèo theo chính sách bảo trợ xã hội chỉ chiếm 1,6%. Đời sống người dân đang lên, các tiện nghi trong nhà được mua sắm đẹp hơn, bền hơn, nhu cầu đi lại cần phải có xe máy, ô tô, đó là lẽ đương nhiên, tất yếu của cuộc sống.

duonglangrongmo1

Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới, hơn 3 năm qua, Đảng bộ, Chính quyền, Mặt trận huyện Quảng Ninh đã triển khai nhiều giải pháp tích cực, đồng bộ, huy động cả hệ thống chính trị “xắn tay” vào cuộc. Phong trào thi đua “Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới” được huyện Quảng Ninh lồng ghép hoàn hảo với phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, được các tầng lớp nhân dân đồng thuận, phấn khởi, tích cực hưởng ứng nên đạt nhiều thành tích đáng mừng. Lộ trình triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới được Quảng Ninh thực hiện đầy đủ, đúng hướng, chặt chẻ. Quá trình triển khai về đến người dân, được người dân thảo luận, bàn bạc, đề xuất, góp ý dân chủ, đã thực sự lấy dân làm gốc nên nói về xây dựng nông thôn mới ai ai cũng hào hứng. Các xã, các thôn, từ các bản làng tận miền sơn cước Trường sơn, Trường Xuân ra đến xã miền biển Hải Ninh, nơi nào cũng sôi nổi phong trào thi đua “Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới”. Trong 19 tiêu chí xây dựng nông thôn mới, tiêu chí đường giao thông nông thôn động chạm nhiều đến quyền lợi thiết thực của người dân nên đây chính là điểm nhấn. Cán bộ, nhân dân sẵn sàng hiến đất, hiến cây, hiến tài sản trên đất, hiến công để làm mới, cơi nới, mở rộng các tuyến đường đảm bảo tiêu chuẩn quy hoạch. Ông Nguyễn Văn Thuận ở thôn Quyết Tiến xã Hàm Ninh tự tay tháo dỡ hơn 10 m tường rào. Ông Lê Bá Khánh ở thôn Văn la xã Lương Ninh tự tay tháo dỡ nhà xe ô tô trị giá trên 20 triệu đồng. Gia đỉnh ông Lê Xuân Lâm ở thôn Lương Yến xã Lương Ninh tháo dỡ cổng nhà kiên cố và 17 m tường rào. Hai ông Lê Văn Hiến và Lê Văn Sự ở thôn Văn La xã Lương Ninh tháo dỡ 50 tường rào của gia đình. Bà Nguyễn Thị Hóa ở thôn Thượng xã Võ Ninh tự nguyện hiến 4502 đất để mở đường đi qua... Chỉ riêng năm 2014, nhân dân Quảng Ninh đã hiến hơn 18.800 m2 đất vườn, đất ruộng để mở rộng, làm mới giao thôn nông thôn, giao thông nội đồng với tổng trị giá ước tính trên 1,8 tỷ đồng. Tổng kinh phí xây mới và tu sửa, nâng cấp đường giao thông trong toàn huyện ước tính gần 16,9 tỷ đồng, trong đó vốn Nhà nước đầu tư hơn 12 tỷ đồng, nhân dân đóng góp trên 2,11 tỷ đồng, doanh nghiệp và Hợp tác xã đóng góp 2,75 tỷ đồng. Đến cuối năm 2014, xã Lương Ninh đã cán đích xây dựng nông thôn mới; xã Vĩnh Ninh đã đạt 15 tiêu chí; các xã Hiền Ninh, Võ Ninh, Xuân Ninh và Hàm Ninh đạt 14 tiêu chí; xã Duy Ninh đạt 13 tiêu chí; hai xã Gia Ninh và Hải Ninh đạt 11 tiêu chí; xã Vạn Ninh đạt 9 tiêu chí; các xã còn lại đạt từ 3 đến 7 tiêu chí. Năm 2015, huyện Quảng Ninh tập trung chỉ đạo các xã Vĩnh Ninh, Hàm Ninh, Võ Ninh, Xuân Ninh, Hiền Ninh và Duy Ninh phấn đấu sớm hoàn thành 19 tiêu chí xây dựng nông thôn mới.

duonglangrongmo2

Nắng xuân đang lên, hoa xuân đang nở, cây trong vườn hé nụ, lúa ngoài ruộng mơn mởn xanh;  gia đình đoàn tụ, những người con xa quê mới về quây quần với người thân ở nơi “ ngày mẹ tiển con đi”, họ chúc phúc cho nhau và tin tưởng tiến trình xây dựng nông thôn mới của quê nhà tiếp tục đẩy mạnh; ai cũng kỳ vọng năm mới quê hương thêm nhiều đổi mới. Các xã đăng ký với huyện sớm về đích xây dựng nông thôn mới, âu đó cũng là thành quả dâng lên đại hội Đảng các cấp, mừng huyện Quảng Ninh tái lập 25 năm tuổi. Xuân Ất Mùi đã đến, hương xuân lan tỏa, đi trên đường làng bê tông rộng thoáng, sạch đẹp, lòng dâng trào niềm vui, lòng tin, ta càng cảm nhận được sức mạnh “ý Đảng lòng dân”.

                                                                                                     THÁI TOẢN