Có một mùa đông thật đến lạ. Mùa đông mà "nhẹ lướt trên từng mái nhà, len qua từng khe cửa, mơn man trên từng ngọn cỏ lá cây, cảnh vật chìm trong làn khói sương lãng đãng".
Có một mùa đông mà "cái lạnh se sắt không ngăn được sắc màu tươi vui của những loài hoa chỉ chờ đông sang mới bung tỏa"
Có một mùa đông của mẹ với những bộn bề lo toan không cho mình mà cho chồng con yêu dấu.
Đó là mùa đông của tác giả Hoàng Phương trong tùy bút "Tản mạn mùa đông". Xin mời quý vị và bạn đọc cùng thưởng thức.
BAN BIÊN TẬP
Thế là những cơn heo may cuối cùng cũng đã tiễn thu đi. Thu đã xa rồi! Mùa đông đã về mang cái lạnh đến với nhân gian. Bước chân mùa đông đang nhẹ lướt trên từng mái nhà, len qua từng khe cửa, mơn man trên từng ngọn cỏ lá cây.
Cảnh vật chìm trong làn khói sương lãng đãng. Không còn cái nắng vàng rực của thu nữa mà chỉ là những tia nắng mong manh xen giữa những cơn gió bấc lạnh tê. Gió bấc tràn đầy bờ sông, đầy cả cánh đồng và đang gõ nhịp cả vào những trái tim đa cảm.
Đông gợi cho ta nỗi buồn mênh mang, đôi lúc là nỗi buồn vu vơ. Nhưng đôi khi là nỗi nhớ da diết quê nhà. Nhìn phố xá vào đông co ro, rét mướt, nhìn những cuộc đời lặng lẽ mưu sinh xuôi ngược giữa ngày đông lòng ta lắng lại. Một nỗi nhớ trào dâng đến nghẹn lòng. Nỗi nhớ những mùa đông với màu hoa cải vàng của mẹ.
Mỗi khi đông về, trời đất có gì vấn vương ngoài cái lạnh. Đông ảm đạm, u hoài trên những cành cây trút lá đang run rẩy trong gió bấc. Đông buồn hiu hắt trong màn sương khói lãng bảng bóng chiều hôm. Nhưng cái lạnh se sắt không ngăn được sắc màu tươi vui của những loài hoa chỉ chờ đông sang mới bung tỏa. Hoa trạng nguyên đỏ rực như đốm lửa như đang thắp lên niềm vui, niềm hy vọng trong những ngày nắng nhạt nhòa trên từng nếp nhà người dân Tây Bắc. Hoa hướng dương vàng rực sáng cả một cánh đồng xứ Nghệ nước biếc non xanh. Những bông hoa mặt trời đẹp ngỡ ngàng như trong bức tranh sơn dầu của một danh họa nào đó đã làm ấm lên những mùa đông giá buốt. Hoa dã quỳ vàng óng như dải lụa vàng uốn lượn khắp những cung đường du lịch của thành phố ngàn hoa. Hoa mimosa quyến rũ đến nao lòng giữa mù sương phố núi đang tô điểm cho mùa đông thêm những gam màu thương nhớ. Hoa tam giác mạch nhuốm màu hồng xinh nhẹ nhàng cho những cánh đồng bạt ngàn vùng Tây Bắc lạnh giá làm say lòng bao du khách thập phương.
Giữa muôn hồng ngàn tía của các loài hoa mùa đông, hoa cải vẫn ngời lên một sắc vàng nhẹ nhàng mà lãng mạn. Những bông hoa nhỏ xinh, cánh mỏng manh, mềm mại vẫn vươn mình đón lấy cái lạnh mà khoe sắc. Màu vàng hoa cải óng ả xinh tươi mà dịu dàng chứ không gay gắt, rực rỡ. Màu hoa ấy như nhẹ nhàng rải lên trời đông một phong vị lãng mạn nên thơ mà an nhiên, tĩnh tại.
Ngày xưa ở quê nhà, mùa đông không có loài hoa nào khác ngoài hoa cải. Hoa cải không trồng thành cánh đồng như các vùng quê khác mà chỉ là người dân gieo hai bên triền sông trên những khoảnh đất tận dụng mà thôi. Nhưng cũng đủ làm cho mùa đông sáng lên, xua đi cái lạnh cắt da cắt thịt. Còn trong vườn hoa cải của mẹ chỉ khiêm nhường đứng một góc giữa bao nhiêu màu xanh của rau cỏ mùa đông. Chỉ là vạt cải mẹ để lại cho mùa sau lấy hạt nhưng cái màu hoa ấy cứ day dứt mãi trong lòng đứa con xa xứ.
Gió đông về nhiều lắm. Những cây cải cao ngồng, mảnh mai có lúc không đứng vững mà chao mình theo gió, có khi ngả rạp xuống đất mà vẫn bung hoa. Sáng nào mẹ cũng thăm vườn ngắm hoa cải. Đôi lúc mẹ ngân nga câu ca nghe mà buồn đến nao lòng “ Gió đưa cây cải về trời, rau răm ở lại chịu lời đắng cay”
Ngày đông của mẹ là những bộn bề lo toan. Cái lạnh đầu mùa đến làm cho mẹ càng bận rộn hơn. Đêm mẹ đem áo ấm ra sửa lại cho tụi con ngày mai đi học. Mẹ còn lo chuẩn bị nồi than để sẵn cho các con đi học về hơ cho ấm. Mẹ không là nàng Bân nhưng cũng cần mẫn đan áo cho chồng từ mùa đông năm nay cho đến mùa xuân năm sau để gửi cho Ba tận ngoài Hà Bắc. Không phải mẹ vụng về mà mẹ bận quá nhiều việc nên không thể đan xong kịp trong mùa đông.
Mỗi sáng mẹ đều thăm vườn để xem đêm qua gió nhiều có cây nào bị ngã đổ không. Mẹ thường lấy que chống thêm, đỡ cho những cây hoa cải thẳng lên để hoa không bị nát. Những bông hoa cải mỏng manh, bất chấp cái lạnh buốt tận tim vẫn sáng tươi dịu dàng trong gió rét. Màu vàng nhẹ nhàng cùng với mùi vị cay cay nồng nồng của hoa cải như đã xua tan cái xám xịt lạnh lẽo của mùa đông. Mẹ cũng giống như bông hoa cải vậy, mảnh mai, yếu mềm mà can trường mạnh mẽ. Mẹ một mình lo trăm công ngàn việc, vất vả trăm bề nhưng vẫn nhẹ nhàng vui vẻ và ngọt ngào mà ấm áp.
Mùa đông ấm áp, êm đềm bên mẹ thuở ấu thơ giờ đã trôi xa mãi. Cuộc đời dâu bể, mẹ vẫn lặng lẽ dõi theo bước con từ thơ bé cho đến lúc trưởng thành. Dẫu mẹ đã đi vào chốn thiên thu bao nhiêu năm nhưng chắc chắn mẹ vẫn luôn dõi theo con từ nơi xa xôi ấy.
Đông lạnh, gió về se sắt ngày cũng buồn hơn. Nhưng nó lại mang cho ta cái cảm xúc bâng khuâng, riêng biệt mà không mùa nào có được. Ta bâng khuâng nhớ triền sông quê vàng tươi màu hoa cải, mỗi buổi đi học về rét đến tái tê mà vẫn tụm năm tụm ba nhởn nhơ ghé xuống bờ sông bẻ hoa cải làm thành vòng hoa đội đầu rồi mơ về những cô công chúa trong những lâu đài cổ tích. Ta nhớ biết bao hơi ấm của mẹ khi được mẹ ôm hay kẹp chân khi ngủ. Nhớ đến nao lòng mùi hương bồ kết trên tóc mẹ, nhớ mùi hương đồng nội tỏa ra từ thân thể mẹ ngây ngất đến lạ kỳ. Ôi! những mùa đông ngày xưa, mùa đông rất lạnh mà lại rất ấm trong lòng những đứa con bên mẹ. Giờ đây, mẹ đã đi xa nhưng hơi ấm của mẹ cùng với những mùa đông xưa vẫn mãi còn để mà nhớ thương để mà hoài niệm.
Mùa đông rồi cũng sẽ qua. Hoa cải rồi cũng đến lúc tàn. Mùa xuân sang trời đất phương Nam lại vàng tươi màu vàng của hoa mai, hoa cúc. Nhưng trong lòng đứa con xa quê vẫn cứ day dứt màu vàng hoa cải, màu của hoài niệm nhớ thương.
Ôi! Mùa đông, có một người đang thương nhớ mùa đông.
Hoàng Phương