Bút ký của Nguyễn Mậu Trường
Tôi sinh ra tại làng Trần Xá, Xã Hàm ninh, Huyện Quảng Ninh, Tỉnh Quảng Bình. Khi vừa tròn một tuổi, cha mẹ tôi đã bế tôi vào sinh sống và hoạt động cách mạng trong miền Nam. Ban đầu vào sống tại Huế nhưng do điều kiện công tác tổ chức lại điều gia đình tôi đến Đà nẵng sau đó định cư tại thành phố Đà Lạt mộng mơ, sương mù hoa nở quanh năm cho đến nay.
Tôi lớn lên trong tiếng hò ru ngọt ngào của mẹ, và quê hương hiện diện trong tâm trí tôi từ thuở bé qua lời kể của cha mẹ tôi, với họ đó là ký ức day dứt không nguôi của những người con xa xứ bỏ lại cha mẹ anh em ở quê nhà, với bao nhiêu thương nhớ khôn nguôi..
Tôi sinh ra tại làng Trần Xá, Xã Hàm ninh, Huyện Quảng Ninh, Tỉnh Quảng Bình. Khi vừa tròn một tuổi, cha mẹ tôi đã bế tôi vào sinh sống và hoạt động cách mạng trong miền Nam. Ban đầu vào sống tại Huế nhưng do điều kiện công tác tổ chức lại điều gia đình tôi đến Đà nẵng sau đó định cư tại thành phố Đà Lạt mộng mơ, sương mù hoa nở quanh năm cho đến nay.
Tôi lớn lên trong tiếng hò ru ngọt ngào của mẹ, và quê hương hiện diện trong tâm trí tôi từ thuở bé qua lời kể của cha mẹ tôi, với họ đó là ký ức day dứt không nguôi của những người con xa xứ bỏ lại cha mẹ anh em ở quê nhà, với bao nhiêu thương nhớ khôn nguôi..
Cha tôi kể về quê nội hàng ngàn lần, kể đến nỗi anh em tôi nhập tâm hình ảnh quê nhà như chúng tôi đã từng sinh ra và lớn lên từ nơi ấy.
Cha tôi thường lấy cây que dài vừa kể vừa vẽ tượng hình bản đồ trên nền nhà, như các nhà chỉ huy tác chiến chỉ đạo kế hoạch hành quân để diển tả ….Sau này thống nhất đất nước, ngày độc lập tự do các con đón xe về quê hương, đến chợ làng Võ Xá là xuống nghe. À!!! Mà làng Võ Xá chưa đến cầu Quán Hàu còn khoảng gần cây số nữa mới đến. Vì sao gọi là cầu Quán Hàu ư!? Vì ở đó người ta bán cháo Hàu rất nhiều và ngon lắm các con à… Trời ơi! Nhớ tô cháo hàu bốc khói thơm lừng ngon lạ lùng đó, cho đến bây giờ tuy đã đi xa bao nhiêu năm nhưng ba vẫn nhớ mùi hương của nó. Ngon không tả được các con nạ. Kể đến đây cha tôi lại rít một hơi thuốc lá rồi từ từ nhả khói với đôi mắt mơ màng nhìn vào khoảng không xa xăm và hình như đôi mắt đang rươm rướm nước mắt lưng tròng…Sau khi xuống chợ Võ Xá thì các con đi vào con đường trục để vào làng Trần Xá còn khoảng năm cây số nữa các con à…Rồi ông kể đi qua làng Trúc Ly, Hàm hòa v.v… rồi đi gần đến làng sẽ có cái mã mụ Kích nằm ven đường nữa nha con…
Cha tôi thường lấy cây que dài vừa kể vừa vẽ tượng hình bản đồ trên nền nhà, như các nhà chỉ huy tác chiến chỉ đạo kế hoạch hành quân để diển tả ….Sau này thống nhất đất nước, ngày độc lập tự do các con đón xe về quê hương, đến chợ làng Võ Xá là xuống nghe. À!!! Mà làng Võ Xá chưa đến cầu Quán Hàu còn khoảng gần cây số nữa mới đến. Vì sao gọi là cầu Quán Hàu ư!? Vì ở đó người ta bán cháo Hàu rất nhiều và ngon lắm các con à… Trời ơi! Nhớ tô cháo hàu bốc khói thơm lừng ngon lạ lùng đó, cho đến bây giờ tuy đã đi xa bao nhiêu năm nhưng ba vẫn nhớ mùi hương của nó. Ngon không tả được các con nạ. Kể đến đây cha tôi lại rít một hơi thuốc lá rồi từ từ nhả khói với đôi mắt mơ màng nhìn vào khoảng không xa xăm và hình như đôi mắt đang rươm rướm nước mắt lưng tròng…Sau khi xuống chợ Võ Xá thì các con đi vào con đường trục để vào làng Trần Xá còn khoảng năm cây số nữa các con à…Rồi ông kể đi qua làng Trúc Ly, Hàm hòa v.v… rồi đi gần đến làng sẽ có cái mã mụ Kích nằm ven đường nữa nha con…
Làng Trần Xá của mình tuy bé nhỏ nằm khiêm nhường bên giòng sông Nhật lệ, nhìn ra sông là ngả ba sông huyền thoại góp lại từ ba con sông Nhật Lệ, Kiến Giang và Long Đại có từ ngàn xưa, ngước mắt xa hơn các con sẽ thấy ngọn núi Thần Đinh sừng sửng nép mình bên dãy trường sơn hùng vỹ, làng ta nhìn cứ như bức tranh thủy mạc xinh đẹp mà mơ mộng đến lạ lùng, còn về con người quê ta thì trai thanh nữ tú, thanh tao xinh đẹp kiểu thôn quê chất phác hiền hậu đó các con…
Cha tôi kể hàng trăm lần như thế, lúc vui cũng kể, lúc buồn cũng kể, rồi những lúc đi nhậu với bạn bè về ngà ngà say cha tôi vừa khóc vừa kể về làng quê bằng giọng nhừa nhựa nghe day dứt đến não lòngn nhỏ bé, …Thuở ấy tôi còcứ mỗi lần thấy cha tôi vừa khóc vừa kể chuyện quê hương trong cơn say, tôi cũng buồn buồn và tự hỏi quê hương là gì mà cha tôi thương nhớ ray rứt đến như vậy…
Rồi ngày thống nhất đất nước cũng đến như niềm tin tất thắng của cha tôi… Ông lại khoác ba lô theo sự điều động của tổ chức đi Hà Nội trong đoàn quân chiến thắng ra báo cáo thành tích hoạt động cách mạng trong Miền nam bao năm qua…
Tôi đã về quê ngay đầu năm 1976, ( Ngày đó muốn về Miền Bắc phải có giấy phép của sở Công An Tỉnh và thủ tục xin rất khó khăn, qua nhiều khâu duyệt xét mới được cấp đó, chứ không phải đi thoải mái như bây giờ. ) Bước xuống xe thấy phong cảnh quá đỗi thân thương như mình lớn lên tại đây vậy đó… Thì ra bây giờ tôi đã hiểu vì sao cha tôi luôn kể về quê nội và hiểu nỗi niềm thương nhớ quê nhà, vì sao quê hương là khúc ruột không thể thiếu mà cha tôi thường đau đáu mong chờ ngày trở lại…
Rồi ngày thống nhất đất nước cũng đến như niềm tin tất thắng của cha tôi… Ông lại khoác ba lô theo sự điều động của tổ chức đi Hà Nội trong đoàn quân chiến thắng ra báo cáo thành tích hoạt động cách mạng trong Miền nam bao năm qua…
Tôi đã về quê ngay đầu năm 1976, ( Ngày đó muốn về Miền Bắc phải có giấy phép của sở Công An Tỉnh và thủ tục xin rất khó khăn, qua nhiều khâu duyệt xét mới được cấp đó, chứ không phải đi thoải mái như bây giờ. ) Bước xuống xe thấy phong cảnh quá đỗi thân thương như mình lớn lên tại đây vậy đó… Thì ra bây giờ tôi đã hiểu vì sao cha tôi luôn kể về quê nội và hiểu nỗi niềm thương nhớ quê nhà, vì sao quê hương là khúc ruột không thể thiếu mà cha tôi thường đau đáu mong chờ ngày trở lại…
Làng Trần Xá quê tôi tuy nhỏ bé nhưng có lẽ hợp phong thủy mà cha ông tổ tiên đã nghiên cứu định cư tại đây. Thế nên làng tôi có truyền thống hiếu học và học rất giỏi nên rất nhiều người thành đạt, theo ngành nhà giáo, nhiều nhà báo, nhà văn, nhà thơ, bác sỹ , kỹ sư, Thạc sỹ , Tiến sỹ, Nhà đạo diễn phim, và nhiều nhiếp ảnh gia v.v…Cũng có nhiều các sỹ quan cấp tá từ Công An cũng như quân đội đang hiện diện trong ngành cũng như đã về hưu sinh sống tại quê nhà. Ngoài ra có những doanh nhân tha phương sống tại Hải Ngoại, Hà Nội, Vũng Tàu, Đồng Nai, Lâm Đồng, Bình Dương , Thành phố Hồ Chí Minh v.v…Tất cả những người con của làng Trần Xá phương xa ấy rất thành công, kinh tế vững vàng và thường chia sẻ về quê hương những đóng góp đáng kể giúp đỡ quê nhà trong những cơn hoạn nạn như bão lụt, xây dựng quê nhà, hổ trợ khuyến học v.v…
Tôi rất ngạc nhiên đến kinh ngạc làng Trần Xá thành lập được trang webside langtranxa.vn để chuyển tải những sinh hoạt đời sống ngày thường, cũng như những tác phẩm thơ văn và nhiều hình ảnh quê nhà qua từng ngày để người dân làng theo dõi tự hào và đóng góp thơ văn, tin tức v.v… Cũng như những người xa quê thấu hiểu được sinh hoạt và trưởng thành của làng ta qua từng ngày và thấy mình gần gũi với quê nhà hơn.
Năm năm qua cứ mỗi độ xuân về Ban biên tập trang web langtranxa.vn cố gắng xuất bản tập san xuân và đến nay tôi đã nhận được năm quyển tập san theo từng năm như vậy. Ôi! Tự hào biết bao nhiêu... Đã năm năm qua trang web làng vẫn sống đều dặn và sức sống ngày càng mãnh liệt hơn.
Tôi rất ngạc nhiên đến kinh ngạc làng Trần Xá thành lập được trang webside langtranxa.vn để chuyển tải những sinh hoạt đời sống ngày thường, cũng như những tác phẩm thơ văn và nhiều hình ảnh quê nhà qua từng ngày để người dân làng theo dõi tự hào và đóng góp thơ văn, tin tức v.v… Cũng như những người xa quê thấu hiểu được sinh hoạt và trưởng thành của làng ta qua từng ngày và thấy mình gần gũi với quê nhà hơn.
Năm năm qua cứ mỗi độ xuân về Ban biên tập trang web langtranxa.vn cố gắng xuất bản tập san xuân và đến nay tôi đã nhận được năm quyển tập san theo từng năm như vậy. Ôi! Tự hào biết bao nhiêu... Đã năm năm qua trang web làng vẫn sống đều dặn và sức sống ngày càng mãnh liệt hơn.
Mời các bạn phương xa ghé thăm trang web làng tôi nhé. Các bạn vẫn có thể gửi bài vở về tham gia với tư cách là bạn của làng nhé…Rất mong được sự hợp tác của các bạn, về phần bà con và nhất là các bạn trẻ trong làng Trần Xá cố gắng tham gia bài viết thơ văn tranh ảnh v.v…để trang web làng ta ngày càng phát triễn mạnh nhé. Cám ơn các bạn gần xa rất nhiều.
Những ngày cuối năm tôi lại kể lung tung về quê tôi với niềm tự hào, có chút khoe khoang, mà có khi các bạn đọc sẽ có tí…ganh tị… Nhưng các bạn bỏ qua cho nhé, bởi lẽ tôi vừa nhận được tập san đón xuân Tân Sữu 2021 của trang web langtranxa.vn nên đang phấn khởi vui mừng đó mà…
Đà Lạt, 28/01/2021